Ευθυγραμμίσεις και 2012

Ο όρος ευθυγράμμιση, αναφερόμενος στους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, χρησιμοποιείται με δύο διαφορετικούς τρόπους.  Κοιτάζοντας το ηλιακό μας σύστημα εκ των άνω, ως πλανητική ευθυγράμμιση θεωρείται αυτό που συμβαίνει όταν κάποιοι, ή όλοι οι πλανήτες σχηματίζουν μία περίπου ευθεία γραμμή. Ο ήλιος μπορεί να βρίσκεται σε ένα άκρο ή κάπου στη μέση.

Υποθέτοντας το πρώτο, αν έβλεπε κάποιος αυτή την ευθυγράμμιση από τη γη, θα έβλεπε τους εμπλεκόμενους πλανήτες συγκεντρωμένους σε ένα τεταρτημόριο του νυχτερινού ουρανού, περίπου 90 μοίρες ο ένας από τον άλλο, φαινόμενο σπάνιο που συμβαίνει περίπου κάθε 200 χρόνια. Ωστόσο, η ευθυγράμμιση δεν σημαίνει τέλεια ευθεία. Συχνά είναι λίγο χαοτική: μοιάζει περισσότερη με χαλαρή συγκέντρωση εφόσον οι πλανήτες θεωρούνται ευθυγραμμισμένοι ακόμα κι αν τους χωρίζουν αρκετές μοίρες.
Οι αποστάσεις μεταξύ των πλανητών είναι πολύ μεγάλες για να προκαλέσουν γεγονότα. Ακόμα κι αν συγκεντρώνονταν όλοι οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος εναντίον της γής, από την άλλη πλευρά του ηλίου, θα είχαν μικρή επίδραση επάνω της. Και όταν συγκεντρώνονται από τη δική μας πλευρά, η επίδρασή τους είναι πάλι αμελητέα. Επίσης ξεχάστε την ιδέα ότι θα συβεί κάποια «ειδική» ευθυγράμμιση που δεν έχει συμβεί ποτέ ξανά. Οι σημαντικές πλανητικές ευθυγραμμίσεις είναι σχετικά σπάνιες με όρους διάρκειας της ανθρώπινης ζωής, αλλά δεν είναι καθόλου ασυνήθιστες στο ευρύτερο σκηνικό. Εφόσον η γη δεν έχει σπάσει ως τώρα σε κομμάτια, δεν περιμένουμε και μεγάλες εκπλήξεις.

Σχετικά με το 2012, καμιά μεγάλη πλανητική ευθυγράμμιση δεν είναι στα χαρτιά, και ειδικά στις 21 Δεκεμβρίου. Αυτά τα μεγάλα γεγονότα συμβαίνουν κάθε δυο δεκαετίες περίπου και η δεκαετία του 2010 δεν είναι μία από αυτές. Μία μεγάλη ευθυγράμμιση συνέβη το 1962 για παράδειγμα, και δύο άλλες το 1982 και το 2000. Όχι τόσο εκπληκτικές, η γη τα κατάφερε.
Χρειάζονται περίπου 220 εκατομμύρια χρόνια για να ολοκληρώσει ο ήλιος την περιστροφή του γύρω από το γαλαξία μας. Ταυτόχρονα όμως ο ήλιος ταλαντεύεται πάνω κάτω καθώς ταξιδεύει σε τροχιά γύρω από το γαλαξία. Αυτή η ταλάντωση ολοκληρώνεται κάθε 64 εκατομμύρια χρόνια. Υπάρχει μία στιγμή όπου σημειώνεται μία τέλεια ευθυγράμμιση με το κέντρο του γαλαξία.
..Πρέπει να είμαστε σαφείς όταν μιλούμε για ευθυγράμμιση του ηλίου με το κέντρο του γαλαξία. Ο ήλιος και το κέντρο του γαλαξία είναι δύο σημεία, άρα πάντα τα ενώνει μία ευθεία γραμμή. Έτσι το να μιλάμε για μία ευθυγράμμιση του ηλίου με το κέντρο του γαλαξία δεν έχει απολύτως κανένα νόημα. Εάν προστεθεί και η γη στο συνδυασμό τότε αλλάζουν τα πράγματα γιατί έχουμε να κάνουμε με μία ευθυγράμμιση τριών σημείων που είναι μάλλον κάτι σπάνιο.
Δεν θα συμβεί το 2012. Για την ακρίβεια μια ευθυγράμμιση του ηλίου, της γης και του κέντρου του γαλαξία δε θα συμβεί για 4 εκατομμύρια χρόνια περίπου. Από την τωρινή μας θέση στο γαλαξία, ο ήλιος δεν φαίνεται ποτέ να ευθυγραμμίζεται με το κέντρο του γαλαξία. Η πιο κοντινή του θέση με αυτό είναι στις 6,4 μοίρες (περίπου 13 φορές το μέγεθος τη σελήνης). Αυτό δεν μοιάζει και τόσο με ευθυγράμμιση. Θα χρειαστούν πάνω από 4 εκατομμύρια χρόνια για να μετακινηθεί το ηλιακό σύστημα σε τέτοια θέση ώστε να δούμε τον ήλιο ακριβώς μπροστά από το κέντρο του γαλαξία.
Από την οπτική μας εδώ στη γή, ο ήλιος φαίνεται να περνά μπροστά από τη ζώνη του γαλαξία δύο φορές το χρόνο (Δεκέμβριο και Ιούνιο) κι αυτό το κάνει κάθε χρόνο από τότε που γεννήθηκε το ηλιακό μας σύστημα. Στις 21 Δεκεμβρίου 2012, ο ήλιος θα ευθυγραμμιστεί, από την προοπτική μας εδώ στη γή, με το μέσο της γαλαξιακής ζώνης (χωρίς να είναι ευθυγράμμιση με το κέντρο του γαλαξία). Σ’ αυτό το τμήμα του γαλαξία μας υπάρχουν πολλά σκοτεινά ρήγματα και ο ήλιος εμφανίζεται σε ένα από αυτά.
Η ημερομηνία αυτής της ευθυγράμμισης, 21 Δεκεμβρίου, είναι το χειμερινό ηλιοστάσιο στο βόρειο ημισφαίριο. Η ημερομηνία κάθε ετήσιας ευθυγράμμισης του ηλίου με τα αστέρια (συμπεριλαμβανομένου και του γαλαξία) αλλάζει κατά μία ημέρα κάθε 72 χρόνια λόγω της μετάπτωσης της γης. Η ακριβής ευθυγράμμιση του ηλίου με οποιοδήποτε σημείο στο σύμπαν σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία, συμβαίνει κάθε 25.772 χρόνια.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι Μάγια μπορεί να είχαν συγχρονίσει τα ημερολόγιά τους με τις ευθυγραμμίσεις σημαντικών αστερισμών με τον ήλιο. Μπορεί να είχαν υπολογίσει τις τοποθεσίες αυτών των αστερισμών στην προϊστορία ώστε να συμπίπτουν με μυθολογικά γεγονότα. Αν μπορούσαν να υπολογίσουν προς τα πίσω, μπορούσαν να υπολογίσουν με την ίδια ευκολία προς τα εμπρός. Αν υποθέσουμε ότι οι Μάγια εντόπισαν την ημερομηνία που ο ήλιος εμφανίστηκε στο μέσο του σκοτεινού ρήγματος του γαλαξία που βρίσκεται στον αστερισμό του τοξότη, μπορούσαν να υπολογίσουν ότι 72 έτη μετά, αυτή η ευθυγράμμιση θα συνέβαινε μια μέρα μετά. Ύστερα από 144 έτη, δύο μέρες από την πρώτη παρατήρηση.
Ο ήλιος φαίνεται να περνά διαμέσου ενός σκοτεινού ρήγματος στις 21 Δεκεμβρίου 2012. Αλλά ξεκίνησε να περνά από αυτό το ρήγμα περίπου το 1800 μ.Χ. Το ρήγμα δεν έχει σαφή όρια αφού αποτελείται από σύννεφα σκόνης και αερίων. Ο ήλιος θα συνεχίσει να φαίνεται σε αυτή τη διάβαση τουλάχιστον μέχρι το 2100.

Οι Μάγια θα πρέπει να γνώριζαν ότι ο ήλιος θα φαίνονταν διαμέσου αυτού του ρήγματος κατά τη διάρκεια του χειμερινού ηλιοστασίου, για 400 χρόνια περίπου. Τότε τι σημασία έδωσαν σε μια τέτοια ευθυγράμμιση, τι πίστευαν ότι σημαίνει; Αυτή είναι μια ανοιχτή ερώτηση για τους μελετητές των Μάγια.

Τι θα συνέβαινε όμως αν σημειωνόταν μία ακριβής ευθυγράμμιση του ηλίου με το κέντρο του γαλαξία, από την οπτική μας εδώ στη γη; Θα υπήρχαν φυσικά επακόλουθα;

Το κεντρικό τμήμα του γαλαξία έχει τη μάζα και τη φωτεινότητα δέκα εκατομμυρίων ήλιων, αλλά είναι 30.000 έτη φωτός μακριά. Εξαιτίας αυτής της απόστασης, η δύναμη της βαρύτητάς του στη γη, είναι αρκετά εκατομμύρια φορές ασθενέστερη από τη δύναμη βαρύτητας που ασκεί ο ήλιος. Επιπλέον, ο ήλιος είναι εκατοντάδες εκατομμύρια φορές πιο φωτεινός στον ουρανό από τον γαλαξία μας, επίσης λόγω της τεράστιας διαφοράς απόστασης. Έτσι η απάντηση είναι ένα ηχηρό «όχι». Η ευθυγράμμιση του ήλιου δεν κάνει καμία διαφορά από τη στιγμή που οι επιπτώσεις από το κέντρο του γαλαξία στη γη είναι ολότελα ασήμαντες οποιαδήποτε ημέρα του χρόνου. Οι άνθρωποι συχνά ανησυχούν για τις επιπτώσεις των βαρυτικών παλιρροιών όταν γίνεται λόγος για αστρονομικές ευθυγραμμίσεις. Αν η βαρύτητα του γαλαξία είναι ασήμαντη σε σύγκριση με αυτή του ηλίου, ή του ακόμα και της σελήνης, τότε οι παλιρροιακές δυνάμεις θα είναι όλο και πιο ασήμαντες.
Ακόμα κι αν οι πολύ ταλαντούχοι αστρονόμοι των Μάγια εννοούσαν ότι η 13η επέτειος του Bak’tun θα συμβεί με την ευθυγράμμιση του ηλίου με ένα σκοτεινό ρήγμα του γαλαξία, ωστόσο δεν είναι μία σπάνια ευθυγράμμιση. Έτσι τίποτα σε φυσικό επίπεδο δεν αναμένεται να συμβεί το 2012, που δεν συμβαίνει ήδη για εκατοντάδες ή ακόμα και εκατομμύρια χρόνια.

[Πηγές: http://calendarinthesky.org, http://www.universetoday.com, http://science.howstuffworks.com ]

http://www.en-gr.com/index.php/el/epistimes/astronomia/956-sun-alighment